Goede foto’s doen meer dan een plaats en tijd vastleggen. Een goede foto is een herinnering aan een reis, het verslag van een avontuur in één beeld. Via foto’s kun je de verhalen die je samen met je vrienden of familie gemaakt hebt, delen met de wereld.

Maar goede foto’s maken vraagt wel wat meer dan alleen maar op een knopje drukken. Het vraagt geduld, het vraagt (een beetje) voorbereiding en het vereist creativiteit om het beste standpunt te vinden. De beste manier om je een nieuwe vaardigheid eigen te maken, is door de kunst af te kijken bij een expert. Wij staken daarom ons licht op bij fietsliefhebber en professioneel fotograaf Wayne Reid voor inside tips om fietsen eens door een andere lens te beschouwen.

Wayne was nog maar een tiener toen hij zijn eerste camera kreeg, maar toch was fotografie niet direct zijn grote hobby. De passie om het leven via een lens te bekijken ontstond pas veel later en toen pas maakte hij er zijn werk van.

Wayne Reid: ”Ik begon met fotograferen toen ik 12, 13 jaar was en volgde er ook een cursus voor, maar al snel verloor ik ook weer mijn interesse erin. Vanuit een boek opdrachten uitvoeren, dat spreekt niet echt aan. Toch heb ik fotografie 10 jaar geleden weer opgepakt en voordat ik het wist, kon ik er mijn brood mee verdienen. Het mooie van het vak vind ik dat je een situatie zelf kunt interpreteren en dat je er je eigen beeld van kunt maken. Je kunt creatief zijn en tegelijkertijd kun je ook documenteren.”

”Het mooie vind ik dat je een situatie zelf kunt interpreteren en dat je er je eigen beeld van kunt maken.”

Voor een fervente fietser als Wayne was het zo klaar als een klontje dat fietsen en fotografie samen zouden komen op de trails. ”De voorbije twee jaar heb ik er telkens bewust voor gekozen om bij elke fietsrit een camera mee te nemen, en ik ervaar dat inmiddels niet meer als een beperking. Snelle Strava-segmenten zeggen me niet veel meer.” Hij vervolgt: ”Ik heb nu juist aandacht voor het fietsplezier en voor de kunst van het fotograferen. Ik maak beelden van fietsen en van de omgeving; het is toch ook gewoon leuk om foto’s te hebben van jezelf bij iets wat je graag doet?”

Natuurlijk kost foto’s maken tijd, je hebt er een camera voor nodig en je moet onderweg vaak stoppen. Wayne leerde zich dan ook een andere manier van fietsen aan. Hij vertelt: ”Mijn fietsen zijn anders opgebouwd nu; ik heb geen moeite meer met een fietsmand voorop of een extra tas achterop. Als ik niet veel tijd heb dan ga ik tegenwoordig liever kort op pad in ’het gouden uur’ net voor zonsondergang. Je moet leren om halt te houden, de omgeving even te laten inwerken en aandacht te hebben voor wat er op dat moment gebeurt. Jaren terug zou ik bepaalde dingen met een vluchtige blik hebben opgemerkt en met een ’ja, wel leuk’-gedachte verder zijn gereden. Tegenwoordig stop ik en haal ik mijn camera te voorschijn om beelden te maken.”

Als professionele fotograaf beschikt Wayne over verschillende fraaie camera’s en lenzen, maar de meeste foto’s maakt hij met altijd weer dezelfde apparatuur. ”Voor in mijn fietsmand heb ik een digitale spiegelreflexcamera, de Nikon D810, dat is een zogenaamde full-frame camera met heel veel pixels. Verder heb ik standaard een 24 mm groothoeklens en mijn favoriete 85 mm portretlens bij me. Als ik ze niet allebei mee kan of wil nemen, dan kies ik voor een heuptas met de reflexcamera met één lens erop. Voor als ik lichtgewicht wil rijden, heb ik een Fuji X100. Dat is een digitale camera met vaste brandpuntsafstand, een goede beeldkwaliteit, een prima sensor en een heldere zoeker. Het een mooi klein cameraatje dat gemakkelijk in een achterzak past en dus ook op wegritten van pas komt. Hij is wel niet waterdicht, en dat kan een nadeel zijn”, aldus Wayne.

”Jaren terug zou ik bepaalde dingen met een vluchtige blik hebben opgemerkt en met een ’ja, wel leuk’-gedachte verder zijn gereden, maar tegenwoordig stop ik dan even en haal ik mijn camera te voorschijn.”

Wayne’s top-tips voor aansprekende foto’s

1. Trek eropuit (en neem je camera mee)

Het aloude adagium luidt: ’je moet erbij zijn’. Je moet dus ook aan je camera denken als je je klaarmaakt voor een rit. Ga je er niet op uit, dan heb je ook geen foto’s. Zo simpel is het natuurlijk.

2. De beste camera is degene die je bij je hebt

Je hoeft geen mega-investering in een kostbare camera te doen om te beginnen. Waarschijnlijk zit er al een prima camera op je smartphone, en die heb je toch al altijd bij je. Bij een dergelijke camera kun je natuurlijk niet experimenteren met sluitertijd en diafragma, maar je kunt wel creatieve composities oefenen. Wil je echt werk maken van fotografie dan is een stevige tweedehands digitale spiegelreflexcamera een prima startpunt om de basisvaardigheden te leren.

 3. Kies voor ‘de gouden uren’

Wayne Reid: “Het mooiste licht heb je rond zonsopgang en rond zonsondergang, zeker bij het mountainbiken of bij gravelritten. Je hebt dan zonlicht dat gefilterd door de boomtoppen scheert en een gouden glans heeft – vandaar de naam ‘gouden uren’ – en bovendien is het op die momenten ook altijd rustiger. Je kunt dan ook stoppen op trails die anders vaak te druk zijn en op je gemak alles op je laten inwerken, zonder dat je gestoord gaat worden.” Hoewel de trails heel vroeg in de ochtend of laat op de dag over het algemeen rustiger zijn, is het niettemin belangrijk om rekening te houden met andere vroege vogels of late genieters.

4. Onthoud een paar fotografie-regels… en laat ze dan weer los

Volgens Wayne zijn er heel veel regels die je wél kunt volgen of níet kunt volgen. “Zo is er de ‘regel van 1/3′, die zegt dat je het onderwerp op 1/3 van de verticale of horizontale as van het beeld moet positioneren, bijvoorbeeld tussen de voorgrond en de horizon in. Leidende lijnen zijn nog zo’n regel: een trail die in de verte verdwijnt, laat je dan van de ene hoek van het beeld naar de tegenover gelegen hoek lopen, zodat je ogen langs die lijn worden geleid.” Leer enkele klassieke compositieregels en oefen ermee, en laat ze daarna los om te kijken wat dat oplevert.

5. Verander je standpunt

“In plaats van te stoppen en meteen een foto maken, is het vaak interessanter om even rond te lopen en een ander standpunt te kiezen. Ga gehurkt zitten of ga op de grond liggen, ga ergens bovenop staan, stap enkele meters van de trail af en kijk hoe de situatie er vanaf dat punt uitziet. Dit is waarschijnlijk de belangrijkste tip van allemaal”, aldus Wayne.

“In plaats van te stoppen en meteen een foto te maken, is het vaak interessanter om even rond te lopen en een ander standpunt te kiezen.

6. Voeg inhoud toe op de voorgrond

“Probeer eens ‘door iets heen’ te fotograferen. Als er in de voorgrond bijvoorbeeld een heg staat, of er hangen takken met bladeren, dan kun je die in beeld nemen en daar ‘doorheen’ fotograferen. Dat voegt inhoud en diepte toe aan het beeld, en maakt het gelaagd.” Ook belangrijk: wees niet bang om vuil te worden! Ga op de grond liggen en maak foto’s door hoog gras heen, of stap een eindje van het pad om dat mooie shot tussen de boomtakken door te krijgen.

7. Voor een geweldige fietsfoto heb je een geweldige achtergrond nodig

Een scherpe foto van je prachtige bike vinden we allemaal geweldig, en Wayne heeft enkele goede tips om je fiets goed te laten uitkomen. “Ik houd ervan om de fiets in zijn eigen context te zien,” zegt hij. “Toevallig heb ik net foto’s gemaakt van een mountainbike die ik opnieuw heb opgebouwd en daar ben ik mee naar de bossen om de hoek gereden om de sfeer te scheppen ergens diep in het woud te zijn. Je kunt ook kiezen voor een eenvoudige effen achtergrond, of, als je fiets in een bepaalde kleur is gespoten, de complementaire kleur daarvan zoeken en kijken of je een muur of achtergrond in die kleur vindt.”

8. Zet de fiets een eindje weg van de muur

Wayne: “Ik probeer altijd om de fiets een stukje van de muur of achtergrond af te plaatsen. Op die manier kun je de achtergrond laten vervagen en ligt de volledige focus op de fiets. Met een beetje een fatsoenlijke lens kun je een geringe scherptediepte creëren, waarbij de fiets haarscherp is en de achtergrond enigszins vervaagd.”

9. Denk voorbij een statief

Een eenvoudige stok of tak kan een fantastisch werktuig zijn. Wayne: “Met een slim geplaatste stok kun je de fiets rechtop laten staan en door dan vanuit een bepaalde hoek te fotograferen, blijft de stok uit beeld en hoef je hem achteraf niet softwarematig te verwijderen. In een bos vind je altijd wel een geschikte tak die je tegen het frame kunt plaatsen zodat de fiets uit zichzelf recht blijft staan.”

10. Positioneer je fiets in de juiste stand

Een geoefend oog ziet meteen of een fiets met aandacht is gefotografeerd of dat er even snel een fotootje is gemaakt. Neem even de tijd om je fiets helemaal goed in positie te zetten: draai de cranks in het verlengde van de liggende achtervork en zorg ervoor dat de aandrijfzijde naar de camera toe is gericht. Wayne legt uit: “De aandrijfzijde is belangrijk omdat mensen willen zien met welke onderdelen je rijdt, welke versnellingen je hebt, enzovoorts.” Wie echt de puntjes op de i wil hebben, draait de wielen zodanig dat de ventielen allebei in het midden naar boven wijzen. Het zit hem in de details!

11. Grijp de sfeer, de ervaring, en leg er emotie in

Je bent op pad met je fietsmaten en je wilt herinneringen die je terugvoeren in de tijd en die onmiddellijk weer dat gevoel van toen oproepen. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Hoe vang je de essentie van een rit in een paar foto’s? Volgens Wayne lukt dat door veel verschillende beelden te maken die een indruk geven van de gehele trip: de voorbereiding, het vertrekklaar maken en de start van de rit, de spannende secties middenin de rit en het nakaarten na de rit.

“Als je zorgt dat je de hele groep in beeld hebt, plus de plek en wat landschappen, dan heb je daarna ruimte om wat artistieker tewerk te gaan. Speel dan gerust met sluitertijd en beweeg met het onderwerp mee zodat je bewegingsonscherpte krijgt. Een beeld waar snelheid in zit werkt altijd goed, en dat geldt ook voor menselijke houdingen en voor sfeerbeelden.”

12. Wees onzichtbaar

“Veel mensen houden er niet van om op de foto te gaan, en zeker niet om te poseren of om zich bekeken te voelen. Het is daarom belangrijk om jezelf te zijn en je niet te veel te bemoeien met wat er gaande is. Als je goed in het nu bent en je weet je camera onopgemerkt te hanteren, dan heb je het meeste kans om die natuurlijke momenten vast te leggen die echt tonen hoe het was,” legt Wayne uit.

13. Steek niet te veel tijd in fotobewerking

Als je eenmaal je beelden hebt, dan zijn er tal van programma’s om ze te bewerken. Het kan verleidelijk zijn om elke foto een beetje te pimpen, maar Wayne waarschuwt ervoor om niet te ver te gaan. “Zelf doe ik niet veel nabewerking want het gevaar is aanwezig dat het opvalt: niets is meer jammerlijk dan een te opgescherpte foto. Ik zorg er liever voor dat mijn foto’s ineens goed zijn, want dan is nabewerken eigenlijk overbodig. In de loop der jaren heb ik een voorinstelling voor nabewerking ontwikkeld die mijn foto’s net wat meer korrel geeft, de witbalans aanpast en een beetje vignettering toevoegt.” Het beste is om te experimenteren met je camera-instellingen totdat je de instellingen vindt die je bevallen en waar je vanaf dan mee werkt.

14. Experimenteer en maak plezier

Het mooie van digitale fotografie is dat je niet meer in hoeft te zitten over filmrolletjes die opraken en die ontwikkeld moeten worden, dus klik er maar op los! Wayne zegt daar nog het volgende over: “Kijk uit naar een mooie lichtval, experimenteer met sluitertijden en diafragma’s en ontdek alle mogelijkheden. Je zult echt plezier krijgen in fotograferen en in het vastleggen van herinneringen.”

Met dat in je oren geknoopt: kruip op je zadel en klik er lustig op los!

Meer leren van Wayne Reid? Volg hem op Instagram voor regelmatige updates en inspiratie.